Kist Ameliyatı
Kist ameliyatı vücudunda kist problemi bulunan kişilere uygulanan ve uzun süredir verim alınan bir tedavi yöntemidir. Kist durumu, tedavinin kendisi gibi insanlık adına uzun süredir ciddi problemlere yol açan, tedavi edilmediği takdirde ciddi boyutlara ulaşabilen bir hastalıktır. Kist hastanın vücudunun her bölgesinde oluşabilir. Hastanın beyninde, ciğerlerinde, yumurtalıklarında ya da midesinde, hemen hemen her organda kist oluşması mümkündür. Bu hastalığın daha yaygınca görüldüğü organlar ve bölgeler olmak ile birlikte her bölgede oluşabilir ve her bölge için farklı tedavi ya da kist ameliyatı yöntemleri vardır.
Kist Nedir ?
Kist an itibari ile belirlenmiş kesin bir nedeni olmamak ile birlikte, genel tanıya ve istatistiklere bakıldığında çoğunlukla vücutta gerekli gider yolları ile atılamayan ve bu duruma bağlı olarak belirli bölgelerde biriken kan atıklar, irin atıkları ya da yağ erimesi kaynaklı oluşabilen bir hastalık türüdür. Bununla birlikte kist hastalığı vücutta bulunan dokular içinde yaşanan boşalmalar sonucunda da oluşabilmektedir. Bu boşalmalara en iyi örnek polistik over ve böbrek hastalıkları olacaktır. Böbrek hastalıkları sonucu vücuda yayılan atık, birikip kistlere neden olabilmektedir. Yine bazı kistlerin oluşmasında hastanın önceden geçirdiği enfeksiyon durumları, önceden geçirdiği ameliyatlar ve operasyonlar, ya da travmalar etkili olabilir. Her durumda kist hastalığına sahip, bu hastalığa sahip olduğunu düşünen ya da kist hastalığının semptomlarını kendinde gözlemleyen kişi en yakın zamanda doktoru ile iletişime geçmeli, teşhis koydurmalı, ve eğer bu hastalığa sahip ise, doktoru da uygun gördüğü takdirde kist ameliyatı olmalıdır.
Kist Neden Olur ?
Üst başlıkta da bahsedildiği gibi kist hastalığının birçok farklı nedeni olabilir. Bu nedenler hasta kaynaklı, daha önce yaşanılan ameliyat, operasyon ya da travmalar kaynaklı veya doğrudan genetik sebeplerden olabilmektedir. Hatta kist oluşmasındaki en etkili faktörlerden biri hastanın genetik haritası ve bu haritaya bağlı olarak doğuştan yaşanan problemlerdir. Hasta genetik faktörlere bağlı olarak vücudunda kist oluşturmaya daha yatkın olabilir. Ancak genetik haritasında bu hastalığı barındırmayan kişiler de bu sıkıntıdan zaman zaman müzdarip olabilmektedirler.
Kist hastalığına neden olan en önemli faktörler arasında hastanın vücudunda bulunan salgı bezlerinin boşaltım yollarında bir problem yaşanmasıdır. Bu problem kendi başına cidd problemlere yol açmasa da fark edilmediği ya da müdahale edilmediği takdirde kist oluşumuna sebep olabilmekte ve olay kist ameliyatı durumuna kadar varabilmektedir.
Yine hastanın vücudunda kronik iltihaplanma durumu yaşanıyor ise bu da kist hastalığına neden olabilen yaygın durumlar arasındadır. Vücutta yaşanan ağır travmalar sonucu oluşan tıkanıklıklar da yaygın kist nedenlerindendir.
En sık görülen kist nedenleri bunlar olmak ile birlikte bazı durumlarda hastada oluşan tümörler, vücutta bulunan ve varlığını bariz şekilde göstermeyen parazitler, hatta bazı durumlarda embriyo gelişmesi sırasında yaşanan anormallikler bile kist hastalığına sebep olabilmektedir.
Kist Tedavisi ve Kist Ameliyatı
Kist hasta için kendini ağır ya da farkedilmeyecek kadar hafif semptomlar ile gösterebilir. Ancak kist hastalığı için erken teşhis çok önemlidir. Bu hastalığa teşhisin ne zaman koyulduğu büyük olasılıkla hastanın kist ameliyatı geçirip geçirmemesini belirleyecek olan en önemli faktör olacaktır. Erken teşhis durumunda kist ameliyatı ya da herhangi bir cerrahi müdahele gerekmeyebilir. Hem doktor hem de hasta tarafından tercih edilecek olan iyi senaryo her zaman bu olacaktır. Ancak eğer hastanın kist teşhisinde geç kalınmışsa ya da hasta ilaç tedavilerine yanıt vermiyorsa kist ameliyatı kesinlikle gerekli olacaktır.
Kist ameliyatı ve kist tedavileri alan olarak genel cerrahi alanına girmektedir. Hastaya hangi tedavi ya da ameliyat yönteminin uygulanacağı öncelikle hastanın sağlık durumuna, geçmişte eğer geçirdiyse geçirdiği diğer ameliyat ve operasyonlara, eğer bu duruma etkili olmuş ya da olacak bir travma yaşanmışsa bunlara bakılarak uzman bir cerrah tarafından belirlenir. Bu süreçte hasta ve hekim kapsamlı bir kontrol sürecinden geçmelidir. Daha sonra eğer hastanın kendisi ve hastalığı uygun durumda ise ilaç tedavisine, ya da hastalığın ilerlediği ve hasta için risk oluşturabilecek hale geldiği durumlarda kist ameliyatı işlemine başvurulur.
Hangi ameliyat türünün tercih edileceği ise kistin bölgesine ve genellikle boyutuna bağlıdır. Örneğin hastanın böbrek bölgesinde bulunan kistler, özellikle son dönemde oldukça yaygınlaşan ve etkili bir tedavi yöntemi olan laparoskopik cerrahi yöntemi ile tedavi edilebilmektedir. Bu yöntemde ultrason cihazı yardımı ile tespit edilen kistler bir robot yardımı ile iğneyle olabildiği kadar boşaltılır. Nispeten kolay ve bölgesel bir tedavi olan laparoskopik cerrahi yöntemi vücudun her bölgesine uygulanamıyor olmak ile birlikte böbrek gibi spesifik bölgelerdeki kistler için son derece etkili ve sıklıkla tercih edilen bir kist ameliyatı yöntemidir.
Kist ameliyatı cerrahi bir operasyon olmak ile birlikte hastaya ameliyat sonrasında 1 ya da iki gün hastanede yatması önerilir. Bu süreçte hastanın hemen her saat başında periyodik olarak nabzı ölçülmeli, tansiyonuna bakılmalı ve ateşi olup olmadığı sürekli kontrol edilmelidir.
Kist Ameliyatı Nasıl Yapılır?
Kistler cerrahi bir girişimle alınmadan önce bazı testlerin yapılması gerekmektedir. Kist ameliyatı öncesinde hasta genel sağlık taramasından geçirilmektedir. Kistin olduğu bölgede başka kistler olup olmadığının kontrolü için kist ameliyatından önce kesinlikle ultrason, tomografi veya MR ve kan testi gibi tetkikler yapılmalıdır. Ameliyat ile alınacak kistin iç yapısı, büyüklüğü, yayılma gibi özellikleri değerlendirilmelidir. Ayrıca enfeksiyon oluşumuna karşı hasta özel bir şekilde korunmalı, ameliyattan 1 saat kadar önce koruyucu olarak uygun bir antibiyotik uygulanmalıdır. Kist ameliyatının ardından hasta uyanma odasında 1-2 saat bekletilir, değerleri normale döndüğünde hasta servis odasına alınır. Kist ameliyatının kalış süresi 1-2 gün olmalıdır. Bu sürede her saat başı hastanın tansiyonu, nabzı ve ateşi kontrol edilmelidir.
Kist alma ameliyatı kaç saat sürer?
Kistlerde her zaman cerrahi bir tedaviye gerek yoktur.Ancak çeşitli durumlarda cerrahi işlemle alınması gerekebilir.Operasyon laparoskopik olarak ya da açık yapılması ise kistin boyutlarına ve hastanın özelliklerine göre değişmektedir.Bazen çeşitli durumlarda kist ile beraber organın tümüde alınabilir.Örneğin; kanser şüphesi olan bir yumurtalık kisti ameliyatında,rahim de yumurtalıkla birlikte alınabilir.Selim huylu yani iyi huylu kistlerde de yalnızca yumurtalık kistinin çıkarılması yeterli olmayabilir.Kistin etrafında meydana gelen lezyon yani yapışıklıklar sebebiyle sağlam yumurta dokusu mevcut değilse,yumurtalıklar da alınabilir.
Operasyon yaklaşık olarak 1 saatte tamamlanmaktadır.Operasyon kapalı ameliyat yöntemi ile yapılmışsa hasta çoğunlukla 1 günde evine dönebilir.Ancak açık ameliyat söz konusu ise hastanın evine dönebilmesi 2 günü bulabilir.
Günümüzde genel olarak en yaygın uygulanan yöntem kapalı yöntem,yani laparoskopik yöntem uygulanmaktadır.Kesi oldukça küçük olduğu için hastanın iyileşme süresi de oldukça kısadır.
Ameliyattan sonra hastanın ağrı duyması,açık ameliyata göre çok daha azdır.Bundan dolayı,şayet hasta uygun ise kapalı ameliyat daha yaygın olarak tercih edilmektedir.
Kist ameliyatı riskli mi?
Üreme çağında olan bir kadında kist için yapılan ameliyatlarda temel hedef yumurtalıkların korunması ve yalnızca kistin çıkarılmasıdır.Ancak kistin kansere bağlı olduğu düşünülüyorsa ve ameliyat esnasında yapılan hızlı patolojik inceleme kanser tanısını doğruluyorsa,bazı çok özel durumlar hariç,yumurtalığın alınması tedavi için yeterli değildir.Bu durumlarda standart yumurtalık kanseri ameliyatını uygulamak tedavi açısından çok önemlidir.
Dikkatli bir ön değerlendirme ve tecrübeli bir doktor tarafından verilen anestezi bu riskleri çok azaltır.Karında uygulanan jinekolojik ameliyatların tümünde genital organlarda yapışıklık oluşma riski vardır.Bu yapışıklıklar yumurtalık ve tüpler etrafında olduklarında bu organların işlevlerini olumsuz yönde etkileyerek gebe kalamama veya zor gebe kalma nedeni olabilirler.
Ameliyat esnasında kistin kanser olduğunun düşünülmesi ve bunun ameliyat devam ederken yapılan acil patolojik incelemeyle doğrulanması durumunda da her iki yumurtalıkla beraber rahimin de alındığı daha geniş bir ameliyat yapılması gerekebilir.Kist çıkarılması için kullanılan teknik ameliyata bağlı riskleri etkileyen diğer bir durumdur.
Kaynak:
https://www.csasurgicalcenter.com/services-cyst-removal.html