Hareketsiz yaşam, sağlıksız beslenme, obezite hastalığı, genetik yatkınlık ve çevresel faktörler gibi çeşitli nedenlerle ortaya çıkan şeker hastalığı, hastalığın oluşma nedenine göre farklı tiplere ayrılıyor.
Şeker hastalığının en temel tipleri tip 1 şeker hastalığı ve tip 2 şeker hastalığı olduğu için bu yazımda tip 1 şeker hastalığı belirtileri ve tip 2 şeker hastalığı belirtileri ile ilgili bilgi aktarmak istiyorum. Ama öncesinde tip 1 diyabet ve tip 2 diyabet özelinde kısa bir hatırlatma yapacağım.
Tip 1 Diyabet Nedir? Tip 1 Diyabet Belirtileri Nelerdir?
Diyabet hastalarının %10’unda görülen tip 1 diyabet, otoimmün bir hastalıktır.
İnsülin hormonunun salgılandığı pankreastaki hücrelere bağışıklık sisteminin saldırması ve bu hücrelerin tahrip edilip insülin salınım mekanizmasının zarar görmesi ile karakterize tip 1 diyabet genel olarak glikozun hücrelere taşınmasında ve enerjiye çevrilmesinde görev alan insülin hormonu eksikliğinden kaynaklanır.
Tip 1 diyabet nedenleri henüz tam anlamıyla bilinmemektedir. Ancak tip 1 diyabet riskini aile öyküsünün arttırdığı ve birinci derece akrabalarında tip 1 sorunu yaşanan kişilerin bu hastalığa yakalanma olasılığının daha yüksek olduğu söylenebilir.
Tip 1 diyabet her yaşta ortaya çıkabilir, yine de çoğunlukla çocukluk yıllarında ve gençlik döneminde görülür.
Tip 1 Diyabet Belirtileri Nelerdir?
En görülen tip 1 diyabet belirtileri şu şekilde sıralanabilir:
- Aşırı susama
- Sık idrara çıkma
- Sık sık acıkma
- İstemsiz kilo kaybı
- Duygu durumu değişimleri
- Görüşte bulanıklaşma
- Yorgunluk ve halsizlik
Tip 1 diyabet belirtileri yaşayan kişilerin zaman kaybetmeden tıbbi destek alıp kendilerine özel tedavi sürecini başlatmaları gerekir. Kan şekeri yüksekliği uzun vadede tüm metabolizmayı etkiler ve vücudu tahrip eder.
Tip 1 diyabet tedavisine geç kalındığı takdirde kan damarları, sinirler; kalp, böbrek, göz ve cilt gibi organlar ciddi anlamda hasar görebilir.
Tip 2 Diyabet Nedir? Tip 2 Diyabet Belirtileri Nelerdir?
Günümüzde şeker hastalığı olanların %90’ında tip 2 diyabet görülmektedir. Tip 1 diyabetten farklı olarak tip 2 diyabet hastalarının pankreasları insülin salgılar yani vücutta insülin yokluğu olmaz.
Salgılanan insülin yeterli olmadığında veya salgılanan insüline hücreler tepki vermediğinde ortaya çıkan diyabet çoğunlukla ileri yaşlardaki kişilerde görülür.
Kandaki şeker oranını arttıran tip 2 diyabet yavaş yavaş ilerleyen sinsi bir hastalıktır. Dolayısıyla kişi yıllar boyunca yüksek kan şekerinin yol açtığı sağlık sorunlarını fark edemeyebilir.
Tip 2 diyabet nedenleri pankreasın yeterince insülin üretememesi veya üretilen insüline hücrelerin duyarsızlaşması ile açıklanabilir. Ancak bu bozuklukların neden meydana geldiği tam olarak bilinmemektedir.
Tip 2 diyabet risk faktörleri arasında yaş, obezite, diyabete ilişkin aile öyküsü, hareketsiz yaşam ve hamilelik diyabeti (gestasyonel diyabet) sayılabilir.
Tip 2 tedavisi kapsamında kombine yaklaşımlar uygulanır. Hastaların yaşam tarzı değişiklikleri yapması ve kilo vermesi mümkün olmadığı takdirde medikal tedavilere ya da insülin enjeksiyonuna başvurulabilir.
Tüm bu tedavilerin sonuçsuz kalması halinde ise obezite hastalığı olan tip 2 diyabetliler için metabolik cerrahi sınıfında yer alan diyabet cerrahisi (transit bipartisyon) önerilir. Şeker hastalığı ameliyatı, seçilmiş hastaların diyabet sorunundan kurtulması için büyük bir fırsat yaratır.
Tip 2 Diyabet Belirtileri Nelerdir?
En sık görülen tip 2 diyabet belirtileri şu şekilde sıralanabilir:
- Aşırı susama
- Sık idrara çıkma
- Açlık krizleri
- İstemsiz kilo kaybı
- Yorgunluk
- Görüşte bulanıklaşma
- Yara iyileşme hızında yavaşlama
- Sık sık enfeksiyon geçirme
- Boyun ve koltukaltı bölgelerinde cilt renginde koyulaşma
Diyabet ile İlgili Bilinmesi Gerekenler
- Diyabet belirtileri yaşayan hastaların zaman kaybetmeden tıbbi destek alması gerekir.
- Diyabet hastalığının tedavisi kişiye özel planlanır ve kombine nitelik taşır.
- Dünya genelinde 422 milyon diyabet hastası olduğu düşünülmektedir. Son yıllarda çocukluk çağı obezitesinin görülme sıklığının artması ile birlikte tip 2 diyabet görülme yaşı da düşmüştür.
- Dünyada en çok ölüme neden olan kronik hastalık diyabettir. Kan şekerinin yükselmesi başta kardiyovasküler hastalıklar olmak üzere birçok sistemik hastalığın oluşma riskini arttırır.
- Şeker hastalığı her sene milyonlarca kişinin ölümüne yol açsa da kişiye özel tedavi planlanıp kan şekeri kontrol altına alındığında kişi uzun yıllar yaşayabilir.
- Tip 1 diyabet önlenebilen bir hastalık olmasa da tip 2 diyabet önlenebilir. Sağlıklı bir beslenme programı uygulandığında, düzenli egzersiz yapılıp kilo kontrolü sağlandığında tip 2 diyabet riski minimize edilebilir.
Kaynak:
https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/diabetes/symptoms-causes/syc-20371444