Düzensiz Uyku Obeziteye Neden Olur Mu? İdeal vücut yağ oranın olması gerekenin üzerinde olması ile oluşan obezite, çağımızın en ciddi ve yaygın sağlık sorunlarından biridir. Obezite, gerekli tedavi uygulanmadığı takdirde hastanın ölümüne yol açabilmektedir. Kişinin obez olup olmadığını Dünya Sağlık Örgütünün belirlediği Vücut Kitle İndeksi ile hesaplanır.
VKİ oranı 30’un üzerinde olan obez, 40’ın üzerinde olan ise morbid obez olarak tanımlanır. Her geçen yıl küresel çapta daha da artan obezite oranı, endişe verici bir seviyededir. Bu yüzden sağlık kuruluşları, obezite hakkında halka çeşitli bilgilendirme çalışmaları yapmaktadır.
Obezite temelde beslenme kaynaklı olsa da tek faktör bu değildir. Kişinin psikolojik durumu, fiziksel aktive alışkanlığı, uyku düzeni gibi yaşam alışkanlıkları da obeziteye sebep olabilir. Obezite tedavisine başlanmadan önce bu faktörler ele alınmalıdır. Obeziteye sebep olan etkenlerin neler olduğu uzmanlar tarafından araştırılıyor.
Araştırılan konulardan biri, düzensiz uyku ve obezite arasında bağlantı var mı? Biz de herhangi bir bağlantının olup olmadığını anlamak için sayın Doç. Dr. Hasan ERDEM’e ‘Düzensiz uyku obeziteye neden olur mu?’, ‘Düzenli uyku neden önemlidir?’ Düzensiz uyku ve obezite arasındaki ilişki nedir?’ sorularını yönelttik.
Düzenli Uyku Neden Önemlidir?
Düzenli uyku neden önemlidir? Çünkü uyku, bir insanın sağlıklı yaşayabilmesi için en önemli unsurdur. Uyku kalitesi bireyin tüm fizyolojik ve psikolojik yapısını etkiler. Uyku kalitesinde düşüş, nörohormonal dengenin bozulmasına, dikkat dağınıklığına, dengesiz beslenmeye ve daha birçok probleme yol açabileceği tespit edilmiştir.
Yapılan bir araştırmada ideal uyku süresinin yetişkinlerde 7 saat olması gerektiği belirtilmiştir. Bireyin uyku gereksinimi; yaş, cinsiyet, bireysel ve çevresel etkiler, fizyolojik yapı, yaşam biçimi, egzersiz, psikolojik durum gibi faktörlere bağlı olarak farklılık gösterebilir.
Her ne kadar çoğumuz gündelik yaşam koşullarımızdan kaynaklı uykuya gereken önem gösteremiyor olsak da uyku eksikliğinin vücudumuzda ciddi sağlık problemlerine yol açabileceğinin bilincinde olmalı ve düzenli uyumak için gayret sarf etmeliyiz.
Uyku eksikliği, çocuklarda ve yetişkinlerde fazla kilo alımına ve önü alınmadığı takdirde obeziteye yol açtığı yapılan araştırmalar ile desteklenmiştir. Obezite, tek başına gelişen bir sağlık problemi değildir ne yazık ki. Beraberinde koroner kalp hastalığı, hipertansiyon, tip 2 diyabet ve ani ölüm risklerini de getirir.
Düzenli uyku alışkanlığı edinmek fizyolojik ve psikolojik sağlığınızı korumak için dikkat etmeniz gereken en önemli unsurdur.
Düzensiz Uyku ve Obezite Arasındaki İlişki Nedir?
Hiç düzensiz uyku alışkanlığının obeziteye sebep olabileceğiniz düşündünüz mü? Düzensiz uyku ve obezite arasındaki ilişki nedir, biliyor musunuz?
ABD’de uyku ve obezite arasındaki ilişkiye değinen bir araştırmada; 6 saatten az ve 9 saatten fazla uyuyan bireylerin obez olmaya daha yatkın sonucuna varılmıştır. Araştırmada 6 saatten az uyuyan katılımcıların %33’ü ve 9 saatten çok uyuyan katılımcıların %26’sı obezite sınırında oldukları tespit edilmiş.
Obezite, teknolojik çağın gelişmesi ile iyice arttı. Bunun sebebi pazarlama şirketlerinin bireyleri sürekli tüketmeye yönelten politikalarıdır. Diğer tarafta yoğunlaşan iş hayatı, bireylerin uyumaya saatlerini azaltmasına sebep oluyor.
Gündelik koşuşturmacanın ve pazarlama sektörünün bir sonucu olarak sürekli hazır yiyecek tüketmeye başladık. Konfor ve gıdaya erişim imkânı artık daha kolay olsa da sağlıklı gıdaya erişim ve düzenli beslenme çok daha zor bir hale geldi. Bunun sonucunda obezite olabiliyor. Uyku süresinde azalma ve obezite oranını arasında doğrudan bir ilişki var.
Düzensiz uyku, leptin (açlık hormonu) ve Ghrelin (tokluk hormonu) değerlerinin bozar. Leptin değerlerinde düşüş ve Ghrelin değerlerinde ise yükselme gerçekleşiyor. Ghrelin hormonu vücuttaki yağ üretimini tetikler.
Araştırmalar düzensiz uykunun açlık hissini %24 oranında ve genel iştah oranında %33’lük bir yükselmeye sebep olduğunu gösteriyor. Bu artış, beyninize sürekli doymadığınız mesajını iletir. Siz de gecenin bir yarısı kendinizi yağlı, baharatlı, şekerli yiyecekler yerken bulursunuz.
Ne yazık ki düzensiz uyku, sizi sağlıklı besinleri değil daha çok doyum sağladığınız aşırı karbonhidratlı, yağlı yemekler yemek istemenize sebep olur. Anlayacağınız besin tercihleriniz siz değil dengesiz bir hal alan hormonlarınız seçiyor. Bu yüzdem elma yemeye değil pasta yemeye yönelirsiniz.
Düzensiz Uykunun Tedavisi
Obezite tedavisine başlamadan önce uyku problemleriniz tespit etmek ve tedavi etmek için uzman bir doktor ile görüşün. Düzensiz uykunun tedavisi, doğru yöntemler uygulandığı takdirde mümkündür. Uyku probleminizin düzeyi ve türünü tespit etmek için size Polisomnografi testi uygulanacaktır.
Düzensiz uyumanızın temellinde yatan sebebi tespit etmek, doğru tedavi için gereken önemli noktalardan biridir. Bu sebepler; stres, kaygı bozukluğu, alerji, solunum problemleri, sık idrara çıkma, kronik bölgesel ağrılar olabilir. Düzensiz uykunun sebebi anlaşıldıktan sonra kronik bir düzeyde olup olmadığı netleştirilmelidir.
Uyku problemlerinin birçok türü vardır. Bunlar; insomnia, parasomnia, uyku apnesi, huzursuz bacak sendromu ve narkolepsidir.
Son olarak obezite, birçok faktörden kaynaklı ortaya çıkabilir ve tedavisi kişiden kişiye değişir. Eğer obez ve obez olmaya yatkınsanız, sizi fazla yemeye iten dürtülerinizin kaynağını tespit etmeye çalışın, mümkünse destek alın.