Safra Kesesinde Taşlaşma Nedir, Safra Kesesi Ameliyatı Nasıl Yapılır? Safra kesesi karaciğerin hemen altında sağ tarafta bulunur. 5 cm genişlik ve 7-10 cm uzunluğa sahiptir. Karaciğerin ürettiği sıvı sistik kanal ile safra kesesine taşınır ve burada depolanır. Lipidlerin yani yağların ve kollesterolün emilimini sağlamaya yardımcıdır. Diğer bir deyişle sindirime yardımcı bir organdır.
Safra kesesi bu görevi karaciğer ile birlikte yerine getirmektedir. Dolayısıyla safra kesesi ameliyatı ile birlikte safra kesesinin alınması, vücudun fonksiyonlarında ve sindirim mekanizmasında bir eksikliğe sebep olmamaktadır.
Safra Kesesinde Oluşan Her Taş ve Çamurlaşma Ameliyat Gerektirir mi?
Safra kesesinde biriken sıvının içinde çözünmüş katı maddeler bazen çöker ve birleşerek çamurlaşır ya da taşlaşır. Hasta bu taşlaşma ile bazen hiç bir rahatsızlık duymazken bazen sırt ve kürek kemiklerine vuran ağrılar, hazımsızlık, bulantı ile karşılaşabilir. Genelde bu semptomlar mide rahatsızlığı ile karıştırılmaktadır.
Taşlar ultrason ile tespit edilir. Hastaya bulantı, hazımsızlık ve ağrı yapmayan taşlar duruma göre medikal tedavi ile takip edilebilir. Çamurlaşma şeklindeki oluşumlar cerrahi müdahale gerektirmeyebilir. Elbette burada hekim görüşü gerekir. Ancak hasta bu rahatsızlıkları hissetmekteyse, cerrahi yöntemler gündeme gelir.
Safra Kesesi Ameliyatında Kullanılan Yöntemler
Öncelikle söylemek gerekir ki safra kesesi ameliyatı zor bir ameliyat değildir. Safra kesesi ameliyatı ya da tıbbi adıyla kolesistektomi iki şekilde yapılmaktadır; açık ameliyat ve halk arasında kapalı ameliyat da denilen laparoskopik yöntem ile. Her iki durumda da safra kesesi yerinden alınarak dışarı atılmaktadır.
En sık yapılan ameliyat türlerinden biri safra kesesi ameliyatıdır. %90-95 oranında kapalı yöntem ile yapılmaktadır. Bu yöntem ameliyat sonrası komplikasyonları da en aza indirmektedir.
Laparoskopik yöntem ile yapılan safra kesesi ameliyatında dört delikten çeşitli tıbbi aletlerle girilir. Bu yöntemde hastanın ayaklanması ve gündelik hayatına dönmesi çok daha hızlıdır. Ağrı da açık ameliyata göre çok daha azdır. Artık dünyada ve ülkemizde safra kesesi ameliyatı için tercih edilen yöntem budur.
Safra kesesi ameliyatında yalnızca taşların alınması gibi bir durum söz konusu değildir ve böyle düşünülmemelidir. Burada yapılacak işlem safra kesesinin tamamen çıkarılmasıdır. Ana safra kanalına düşen taşlar varsa o taşlar temizlenir.
Safra Kesesinde Oluşan Taşlar Ameliyat Edilmezse Ne Olur?
Safra kesesinde oluşan taşlar sebebiyle safra kesesi ameliyat edilmezse, taş büyüklüğüne göre vücutta çeşitli komplikasyonlar meydana gelebilir. Burada 5-6 mm boyutunda ve üzerinde bulunan taşlar büyük olarak kabul edilmektedir. Bu taşlar ana safra kesesi kanalını tıkayabilmektedir.
Kanal safra kesesinin dışında, karaciğer ve 12 parmak bağırsağı arasında yer alır. Tıkanan kanaldan boşalamayan sıvı nedeniyle şişme görülebilir. Bu da iltihaplanmaya sebebiyet verebilir. Önemsenmezse safra kesesinin delinmesi dahi söz konusu olabilmektedir.
İri bulunan taşlar uzun yıllar belirti vermeyebilir. Küçük taşlar da önemsenmelidir. Bu taşlar ana safra kanalına düşebilir. Bu durum ağrı yapabilir, bu ağrılar şiddetli olabilir. Özellikle yemekten sonra hastaya rahatsızlık verebilir. Hissedilen ağrılar özellikle sırt bölgesi ve kürek kemiğine vurabilir.
Sarılığa, pankreas iltihabına sebep olabilir. Bu durumda da endoskopik yöntemle hastanın ağzından girilerek safra kanalı temizlenmektedir. Daha sonra safra kesesi de çıkarılır.
Bu evrelere gelmeden yapılacak olan ameliyat hasta için çok daha büyük bir rahatlık olacaktır. Bu sıkıntılar oluşmadan tespit edilen taşlar var ise, hastanın bu sıkıntıları hiç yaşamaması için hekim tarafından yine de cerrahi müdahale önerilebilir.
Safra Kesesi Ameliyatı Sonrası Dikkat Edilmesi Gerekenler
Ameliyat sonrası için elbette dikkat edilmesi gereken bazı hususlar bulunmaktadır. İlk olarak safra kesesi ameliyatı ister kapalı ister açık yöntemle yapılmış olsun, hekim tavsiyelerine aynı özeni göstermek gerekir.
Hasta ameliyat sonrasında bir miktar ağrı yaşayabilir. Bu sebeple doktorun reçete ettiği ağrı kesici ilaçlar düzenli kullanılıyor olmalıdır.
Ameliyat sonrası için verilen antibiyotiğin de aksatılmadan düzenli kullanımı gerekir. Ayrıca ameliyattan sonra oluşabilecek hazımsızlıklara karşı hekim tarafından sindirimi düzenleyici ilaçlar da reçete edilebilir, bunlara da dikkat etmek gerekir.
Yine gündelik hayata hızla dönüş için hekim yürüyüş ve solunum egzersizi tavsiye edebilir. Bu önerilere uymak, sosyal hayata olabildiğince hızla dönmeyi sağlayan bir etken olabilir.
Elbette verilen diyete uygun beslenmek, safra kesesi ameliyatından sonra dikkat edilecek en önemli husustur. Vücut safra kesesinin yokluğuna yaklaşık 6 ay içerisinde uyum sağlamaktadır. Bu süreç içerisinde safra kesesi sindirim mekanizmasından çekildiği için bu durumu gözeterek beslenmek gerekir.
Burada çok ağır bir diyet de gerekmez. Aşırı yağ tüketiminden uzak durulan bir diyet yeterli gelecektir. Özellikle ilk zamanlar buharda haşlanmış sebze ile beslenmek son derece uygundur.
Kahve gibi mide asidini artıran yiyeceklerden bir müddet uzak durmak yerinde olacaktır.
Son olarak söylemek gerekir ki, tüm bu durumlarla karşılaşmamak ve safra kesesine iyi bakmak için yemek yeme esnasında lokmaları iyi çiğnemek, vücudu susuz bırakmamak, çok yağlı yiyecek ve ağır kızartma türü yiyecekleri beslenmeye olabildiğince dahil etmemek önemlidir.
Fazla kiloları vermek de yine safra kesesinin sağlığını korumaya yardımcı olacaktır.
Safra Kesesi Ameliyatı Ne Kadar Sürede İyileşir?
Safra kesesi ameliyatına girmeden önce diğer ameliyatlarda olduğu gibi ameliyat olacak hastanın kişisel bilgileri alınır. Daha sonra hastanın kanı alınır gerekli tetkikler uygulanır.
Hastanın akciğer ve kalp incelemeleri yapılır tüm bu işlemler yapıldıktan sonra ameliyata girmeden önce anestezi doktorları tarafından hastanın muayenesi tamamlanır. Hastaya ameliyat öncesi saat 24:00’dan sonra hiçbir şey yiyip içmemesi söylenir.
Kan sulandırıcı gibi ilaçlar kullanıyorsa ameliyat tarihinden 1 hafta önce bu ilaçları kullanmaması söylenir. Safra kesesi ameliyatından sonra iyileşme süresi çok hızlı bir şekilde ilerler. Ameliyat bittikten, hasta kendine geldikten sonra 2-3 saat içinde yatağından doğrulabilir, tuvalete kalkabilir, yürüyebilir hale gelir.
Ameliyattan 1 gün sonra hastanın kontrol muayenesi gerçekleştikten sonra iltihap vb. gibi aksi bir durum yoksa hasta taburcu olup evine gidebilir halde olur. Ameliyat sonrası 4-5 gün ağız yoluyla ağrı kesici kullanması gerekir.
Ameliyattan 1 hafta geçtikten sonra kontrol muayenesi sonrası hasta günlük yaşantısına, iş hayatına geri dönebilir halde olur.
Safra Kesesi Ameliyatı Sonrasında Kaç Gün Yatılır?
Kolesistektomi, sağ üst karında karaciğerin altında yer alan bir organ olan safra kesesini çıkarmak için yapılan cerrahi bir işlemdir. Safra keseniz, karaciğeriniz tarafından üretilen sindirim sıvısı olan safrayı toplar ve depolar. Safra taşlarınız semptomlara neden olmuyorsa ameliyat olmanıza gerek yoktur.
Sadece taş safra kanallarınızdan birine girerse veya safra kanalınız tıkalıysa ameliyata ihtiyacınız olacaktır. Tıkanma, birkaç saat süren şiddetli bıçak benzeri karın ağrısına neden olur.
Safra taşları tedavi edilmezse, aşağıdakiler gibi ciddi sorunlara da yol açabilir: Kolesistektomi genellikle safra taşlarını ve neden oldukları komplikasyonları tedavi etmek için yapılır.
Safra kesesi ameliyatı genellikle 1 gün hastanede kalmayı gerektirir. Ancak bazı durumlarda bu hastanede kalış 2-4 gün kadar sürebilir. Bu durumlarda, hastalığın yaygınlığı taburculuk süresinin belirlenmesinde önemli bir faktördür.
Safra Kesesi Ameliyatının Riski Var Mı?
Safra kesesi taşlarını ve bu taşların neden olduğu diğer hastalıkları tedavi etmenin yolu cerrahi operasyondur. En sık tercih edilen safra kesesi ameliyat yöntemi kolesistektomidir. Her ameliyatta da olabildiği gibi safra kesesi ameliyatlarında da birtakım risk faktörü bulunmaktadır.
Keza safra kesesi ameliyatı tedavi edilmediği zaman çok daha ciddi komplikasyonlara neden olabilmektedir. Safra kesesi ameliyatları riskleri hastalıkların yol açabileceği enfeksiyonlar ve kanser gibi hastalıklardan çok daha azdır.
Ameliyatta nadiren de olsa yara bölgelerinde ve akciğerde enfeksiyon, safra yolu ve karaciğerde damar deformasyonları ve pıhtı görülebilmektedir.
Safra kesesi ameliyatlarında ölüm riski günümüz teknolojisi ve kolesistektomi yöntemleri ile oldukça düşüktür. Ölüm riski, safra kesesindeki taşların neden olduğu hastalıklarda daha fazladır.