Anne karnındaki dönemde bebeğin göbek deliğinden çıkan kordon, doğumla birlikte kesilir ve klemplenir. Burası zamanla kuruyup düşer ve kapanır. Ancak bazen kapanan bu delik, bir ağırlık kaldırma, bir zorlama neticesinde açılabilmektedir.
Açılan bu kısımdan iç organlar ve yumuşak dokular çıkmaya başlayabilir. İşte bu oluşum, göbek fıtığı olarak adlandırılmaktadır.
Göbek deliğinin olduğu bölgede dışarıdan fark edilecek şekilde bombelenme görülür. İç kısımdaki fıtık açıklığından dışarıya itilen dokulara bağlı olarak ağrı meydana gelir.
Kişi gündelik aktivitelerini yaparken, yürürken ağrı hissedebilir. Bazen de göbek fıtığının kişide belirti vermediği durumlar olur. Fıtık, karın boşluğunda kendine kolayca yer bulur. Bazen bu kişiler ağrı çekerler ancak göbek civarında bombelenme görülmez.
Göbek fıtığı bebeklerde de yetişkinlerde de görülen bir hastalıktır. Bebeklerde çok yaygın olarak görülür. Kadınlarda erkeklere nazaran daha sık görülmektedir. Bunun nedeni ise kadınların gebelik geçirmesidir.
Göbek fıtığı bebeklerde düşük doğum ağırlığı, göbek kordonu açıklığının tam olarak kapanmaması, erken doğum gibi faktörler sebebiyle sıkça görülür.
Yetişkinlerde ise zayıf karın kaslarının olduğu bölgeye çok fazla baskı uygulanması, zorlanması göbek fıtığının görülmesinin sebebidir. Bu zorlanmalar şiddetli ve kronik öksürükler, fazla kilo, kesili ameliyat geçirmek, sık ya da çoğul gebeliklerden kaynaklanabilir.
Yazı İçeriği
Göbek Fıtığında Teşhis ve Tedavi
Göbek fıtığı, fiziki muayene ile tespit edilebilir. Fıtığın durumu, derecesi gibi hususların daha net incelenmesi için ultrason gibi görüntüleme tekniklerinden yardım alınır.
Bebeklerde oluşan göbek fıtıkları çoğunlukla 2 yaşa kadar kendiliğinden geçer. Geçmezse çocuk cerrahisi alanına başvurulmalıdır. Yetişkinlerde ise göbek fıtığının kendiliğinden geçmesi ya da ilaçla geçmesi gibi bir durum söz konusu değildir.
Anadolu’nun bazı yerlerinde bele kuşak bağlama gibi yöntemlerle fıtıkla mücadele edilmekteyse de bazen bu yöntemler de daha ciddi sonuçlara sebebiyet verebileceğinden uzak durulmalıdır.
Göbek Fıtığında Ameliyat Tek Çare midir?
Göbek fıtığı önemsenmediği takdirde, fıtık deliği daha da büyür ve karın içi organlar, yumuşak dokular buradan çıkmaya başlarlar. Hem yerçekimi hem de karın içi basıncı etkisiyle fıtık böylece büyümeye devam eder.
Ameliyat edilmediği takdirde iç organlar buradan çıkarken dolanma olur. Buna fıtık boğulması denir. Fıtık boğulması son derece tehlikeli bir durum olup orada kan dolaşımını neredeyse durdurur.
Ateş, kabızlık, karın ağrısı, bölgede renk değişimi gibi durumlar görülür. Kangrene kadar gitmesine sebebiyet verebilir. Tüm bu durumların hiçbir medikal çaresi de olmadığından bu anlatılan sonuçlarla karşılaşılmadan hekim öncülüğünde ameliyat kararı alınması en doğrusu olacaktır.
Göbek Fıtığı Ameliyatındaki Yöntemler
Göbek fıtığı ameliyatı klasik ameliyat ve laporoskopik ameliyat şeklinde yapılabilir. Genel olarak basit ve güvenli bir ameliyat ve laporoskopik olarak yapılması da oldukça güvenli bir yöntemdir.
Hekim ile hasta görüşerek, istenilen yönteme karar verirler. Burada laporoskopik yöntem daha risksiz ve az kanamalı bir yöntemdir. Hasta operasyon sonunda daha az bir ağrı hissedip daha çabuk toparlanabilmektedir. Kesi atılmıyor olması da büyük bir avantajdır.
Göbek fıtığı ameliyatında, fıtık deliğinin onarımında mutlaka yama ile onarım yapmak gerekir. Yama ile onarım yapılan göbek fıtıklarında nüksetme ihtimali çok düşüktür. %1-2 gibi bir orandır.
1990’lı yıllara kadar ülkemizde dikiş atma yöntemiyle yapılan bu ameliyattan sonra, göbek fıtıklarının hastalarda nüksetme oranı çok yüksekti. Dikiş gergin kaldığından bir süre sonra kullanılan dikişler kendini atar.
Kullanılan yama yöntemi ile bu nüksetme ihtimali çok azalmıştır. Dolayısıyla göbek fıtığı ameliyatı da artık başarı oranı oldukça yüksek bir ameliyattır.
Yama yöntemi de açık yöntem ve kapalı yöntem olarak ikiye ayrılmaktadır. Açık yama yönteminde yama ile cilt altına geçilip yama kas üzerine eklenmektedir. Bu yöntem çok tercih edilmemektedir. Zira karın iç basıncı yamanın atmasına sebep olabilmektedir.
Bunun haricinde bir de kapalı yöntem vardır. Bu göbek fıtığı ameliyatında en çok tercih edilen yöntemdir. Bu yöntemde cilt altından kasa ulaştıktan sonra, kasın da arkasına, iç kısma yama konulur. Bu daha dayanıklı bir onarım olup nüksetmesini engeller. Karın içi basıncı ile yama kendini atmaz.
Yamanın tam ortası fıtık deliğinin ortasına getirilir. Yama yerine tutturulur. Zaten zamanla yama ile karın zarı bütünleşmektedir. Kullanılan bu yama, vücutta reaksiyon oluşturmayan sentetik bir maddedir.
Göbek fıtığı ameliyatı lokal anestezi ile o bölge uyuşturularak yapılabilir.
Göbek Fıtığı Ameliyatından Sonra Nelere Dikkat Edilmelidir?
Göbek fıtığı ameliyatından sonra fıtığın büyüklüğüne göre normal yaşama dönüş süreci belirlenir. 1 ya da 2 gece hastanede yatışın ardından hasta taburcu edilir. Ortalama 2-3 günde hastanın yarası büyük ölçüde iyileşmektedir. Eğer hasta masa başı bir işte çalışıyorsa işine kolaylıkla geri döner.
Spor ile uğraşanlar ise genellikle 1 ay sonra spora geri dönebilmektedir. Elbette hastanın düzenli takiplerine devamı ile tüm hekim tavsiyelerine uyması, iyileşme sürecinde en önemli husustur.
Göbek Fıtığı Ameliyatı Kaç Günde İyileşir?
Göbek fıtığı ameliyatı ilerlemişse iyileşme süresi üç veya dört gün kadardır. Göbek fıtığı ameliyatı sonrası ilk 48 saat bol bol su ve sıvı şeyler tüketilmesi önerilir. Ameliyat sonrası normal beslenme alışkanlığınıza dönebilirsiniz , lakin yakın zamanda göbeğinizi çok zorlamamanız ve ağır eşyalar kaldırmamanız gerekmektedir.
Kapalı ameliyat sonrası 1 ila 3 gün açık ameliyat sonrası ise 5 ila 10 gün sonra iş hayatınıza dönebilirsiniz. Ameliyat sonrası ilk 72 saat araç kullanmamanız gerekmektedir. Hem vücudunuzda ağrıya yol açacaktır hem de can güvenliğiniz açısından kullanmamak daha iyi bir seçenektir.
Her ameliyatta olduğu kadar tabii ki göbek fıtığı ameliyatından sonrada bazı ağrı şikayetleri çeşitli yakınmalar olacaktır. Göbek fıtığına bebeklerde çok fazla rastlanmaktadır. Üç ila dört yaşına kadar kendiliğinden geçer .
Bazen bebeklerde de göbek fıtığı ameliyatına ihtiyaç duyulmaktadır. Dört yaşına kadar geçmediyse ve artık ağrı vermeye başladıysa bu bir sebeptir ve ameliyata alınabilir. İlerlemiş göbek fıtıklarında ameliyat sonrası korse kullanılabilir.Çoğu hastamızda tercih edilmektedir.
Göbek Fıtığı Ameliyatı Riski Var Mı?
Yetişkinler için karın fıtığı nedenleri şu şekildedir;
- Aşırı bir şekilde ıkınmak
- Kabızlık durumu
- Çok fazla kilo olması
- Prostat ile ilgili hastalıkların bulunması
- Beden hareketleri yaparken çok aceleci davranılması
- Bel bölgesine çok fazla yüklenerek yüksek basınca maruz bırakmak
- Aşırı ağırlık, yük kaldırma durumlarını gerektiren işler
- Siroz hastalığının olması
- Kadınlarda hamilelik sırasında meydana gelen bazı olumsuz durumlar olarak ifade edilebilmektedir.
Bu sebepler dolayısıyla ameliyat bittikten sonra hastanın dikkat etmesi gereken faktörler bulunur. Göbek fıtığı ameliyatı sonrası yapılması gerekenleri doktorun hastaya söylemesi ve bilgilendirmesi, hastanın da bunlara uyması çok önemlidir.
Göbek fıtık ameliyatı riskleri çok düşük ihtimalli olan süreçler içermektedir. Göbek fıtığı ameliyatının riskleri hastanın sağlık açısından geçmişine bağlı olarak değişim göstermektedir. Fakat ameliyat sırasında veya ameliyat sonrasında bir problem oluşma ihtimali çok düşük bir ihtimaldir.
Göbek fıtığı ameliyatı ile ilgili bir risk unsuru taşıyıp taşımadığınızı doktorunuz size bildirmektedir. Bunların haricinde göbek fıtığı ameliyatının riskleri arasında bulunan durumların bazıları şunlardır;
- Dolaşım bozuklukları sebebi ile pıhtı oluşumu olabilir.
- Enfeksiyon olabilir.
- Kanama gerçekleşebilir.
- Uygulanan anesteziye karşı alerjik reaksiyon gösterme durumu olabilir.
Göbek Fıtığı Ameliyatı Kaç Dakika Sürer?
Genellikle ideal ameliyat türü kapalı olsa da birçok sebepten dolayı açık olarak da yapılabilmektedir. Kapalı ameliyat ağrı ve dayanıklılık açısından daha iyi sonuçlar alınır. Kapalı ameliyatta yama karın içine konur ve onarım açısından daha iyidir.
Ortalama 30 ile 60 dakika arasında kısa bir sürede yapılabilen göbek fıtığı ameliyatında süre kişinin daha önce ameliyat olup olmadığından, yamanın büyüklüğüne, şeker hastası olup olmama gibi birçok sebeplere bağlı olarak değişiklik göstermektedir.
Göbek fıtığı ameliyatı için genel anestezi gereklidir. 2 saat sonra su içmeye başlayan hasta akşam yemeğini yer ve biraz yürütülür. Ertesi gün kahvaltısını yapan ve bir problemi kalmayan hasta öğlen vakti taburcu olabilir.
Kaynak:
https://www.mountsinai.org/care/surgery/services/general-surgery/conditions/hernia/umbilical-hernia
