Mide Fıtığı Ameliyatı
Diyafram bölgesinden geçen yemek borusu ile midenin birleştiği kısımda bulunan kaslar çeşitli nedenlerle zayıflarlar. Bu sebeple mide bu birleşim kısmından yukarıya ve sola doğru kayabilir. Midenin yemek borusuna sarkması da denilebilir. Karın boşluğundan göğüs boşluğuna doğru sarkmış olur. Mide fıtığı bu oluşuma verilen isimdir. Bu birleşim yeri normalde diyafram hizasında olmalıdır. En genel tabirle midenin karın boşluğundan göğüs boşluğuna doğru kayması şeklinde özetlenebilir.
Bu kayma sola doğru olduğundan hastalar tarafından çoğunlukla kalp rahatsızlıkları ile karıştırılarak hastanelerin kardiyoloji bölümlerine müracaat edilmektedir. Hekim yönlendirmesi ile doğru bölüme yönlendirilen hastaların mideleri gastroskopi ile görüntülenir. Buradaki deformasyon, yırtık ve kayma tespit edilir.
Mide Fıtığının Belirtileri Nelerdir?
Yenilen yemeklerin geri ağıza gelmesi söz konusu olabilir. Bu da reflüye sebebiyet verir. Zaten reflü artık çok yaygın olarak görülen bir mide hastalığı olup bunun %40-50 oranını mide fıtığına bağlı reflü oluşturmaktadır. Yine göğüs arkasında baskı hissi ve bazen ağrı olabilir. Ağza acı ekşi su gelebilir. Bunlar mide fıtığının belirtileri olabilmektedir. Ayrıca bu hastalarda mide karın boşluğundan göğüs boşluğuna doğru kaydığından karın boşluğunun iç hacmi giderek küçülmüştür. Buna bağlı olarak da iştah kaybı görülebilir.
Mide fıtığının oluşum sebebi herkeste başka olsa da genel olarak şunlar sayılabilir: bağırsaklardaki hareketlilik, stres, kusmak, aşırı ağır yük kaldırmak, hamilelik, fazla kilo.
Mide Fıtığında Tek Çözüm Ameliyat mıdır?
Genel anlamda göğüs boşluğuna doğru kayan midenin bozulan anatomik yapısını düzeltmek için tek çözüm yöntemi cerrahidir. Bu ameliyat literatürde laporoskopik hiyatal herni olarak adlandırılır. Ancak, her mide fıtığının hemen ameliyat edilmesi gerektiğini söylemek de doğru olmaz. Öncelikle hekimin muayene etmesi ve hastanın şikayetlerini dinlemesi gerekir.
Eğer mide fıtığı, hastanın yaşam kalitesini çok etkilemiyorsa, semptomları çok azsa veya hiç yoksa bu hastaya hemen cerrahi müdahale önermek doğru olmayabilir. Bu durumda ilaç tedavisi ile semptomatik tedavi uygulanabilir. Elbette bu hastaların düzenli takip de edilmesi gerekir. Mide fıtığının derecesi ve yemek borusunda oluşan deformasyonun derecesi de önemlidir. Eğer ilaçlara rağmen şikayetler devam ediyorsa o zaman cerrahi müdahale düşünülmelidir. Proton pompa inhibitörü yani mide asidi üretimini azaltan ilaçlar ile sonuç alınıyorsa, kanama, ishal gibi durumlara yol açmıyorsa bu da yeterli olabilir.
Bazı mide fıtıklarında ise midenin en az üçte biri yukarı sola doğru kaymış olur. Bu türünde tek çözüm cerrahidir denilebilir.
Mide Fıtığı Ameliyatı Nasıl Yapılır?
Mide fıtığı ameliyatında en çok tercih edilen yöntem laporoskopik olarak yapılmasıdır. Genel cerrahlar tarafından yapılır. Bu ameliyat karın şişirilerek yani karın iç hacmi bir miktar arttırılarak yapılır. Genelde 4 küçük delik açılır. Önce mide fıtığının büyüklük ve konumunu doğru tespit etmek amacıyla endoskopi yardımı ile fıtık bölgesi görüntülenir. Görüntü yansıtılır ve trokar denilen aletler yardımıyla bu deliklerden girilerek işlemler yapılır. Oluşmuş yırtığa yama konulur. Midedeki anotomik bozukluğun giderilmesi için mide karın boşluğuna doğru geri yerleştirilir. Yemek borusu da kontrol edilir. Diyafram kasına dikiş atılarak burası da daraltılır. Fıtığın derecesi ne olursa olsun hemen her vakada güvenle kullanılan en popüler yöntem laporoskopik ameliyattır. Bu yöntemle hastanın ağrısı çok daha az olur. Kanama yok denecek kadar azdır.
Bu ameliyatta herhangi bir kısım yerinden çıkarılmaz, yalnızca midenin yerine yerleşmesini sağlayan bir operasyondur.
Mide fıtığı ameliyatı yaklaşık 2 saat sürmektedir. Ameliyat sonrası bir ya da iki akşam yatış verilen hastalar daha sonra taburcu edilmektedirler.
Klasik açık ameliyat da mide fıtığı için uygulanabilirse de, zorunda kalınmadıkça tercih edilen bir yöntem değildir. Zaten laporoskopik mide fıtığı ameliyatı, klasik yönteme göre çok az risk faktörü taşıdığından, özellikle kanama riski çok daha az olduğundan, büyük kesilere ihtiyaç duyulmadığından bu klasik yöntem büyük ölçüde terk edilmiş olup hastaların tercihi laporoskopik cerrahi işlem olmaktadır.
Ameliyat Sonrasında Oluşabilecek Komplikasyonlar Nelerdir?
Mide fıtığı ameliyatı sonrasında hastalarda karın ağrısı görülebilir. Ameliyat sırasında karın iç hacmi bir miktar arttırıldığı için gaz sorunu yaşanabilir. Yine bu sebepten dolayı nadiren de olsa tansiyon sorunu görülür.
Mide Fıtığı Ameliyatı Sonrasında Nelere Dikkat Edilmelidir?
Bu ameliyatı olan hastaların ıkınmaktan ve karın basıncını artıran her türlü hareketten kaçınması gerekir. Kabızlık varsa bol su tüketimi ve beslenme ile düzenlenmelidir. Beslenmede lifli ve posalı gıdalara, sebze ve meyveye ağırlık verilmesi yerinde olur. Kabızlıktan kaçınılması gerekir. Hafif yürüyüşler hekim tavsiyesi ile yapılabilir. Ağır kaldırılmamalıdır. Mide fıtığı ameliyatından sonra genellikle 2.gün beslenmeye başlanılır. İlk gün bir şey yenilmesi önerilmez. Hastanın yutma güçlüğü ve reflü yaşamaması için de düzenli takibe devam edilmesi gerekir. Elbette cerrahi müdahaleyi yapan hekimim tüm tavsiyelerine uyulmalıdır.
Mide Fıtığı Ameliyatının Riskleri Nelerdir?
Mide fıtığı ameliyatları çoğu hastada başarılı bir şekilde gerçekleştirilmektedir. Yine de her hastada aynı olamayacağı gibi ameliyat sonrası riskler arasında ;
- Midede kramp ve ağrı
- Yutmada güçlük
- Kusmada güçlük
- Geğirme gibi etmenler görülebilir.
Mide fıtığı ameliyatlarından sonra hastalarımızda ufak bir karın ağrısı görülebilmektedir. Hastalarımızın yaş ortalaması yüksek olduğundan , ameliyat sonrası zatürre oluşma riski de bulunmaktadır. Mide fıtığının oluşma nedenleri gebelik, stres, kusma, fazla kilo ,bağırsakların fazla hareketi gösterilmektedir.
Mide fıtığının teşhisinde endoskopi önemli bir boyuttur. Endoskopi ile kolayca tanısı konulabilmektedir. Endoskopi uygulanması ise gastrointestinal sistemi incelememize yardımcı olan ucunda ışıklı küçük bir kamera bulunduran bir cihazdır ve tanıda yardımcı olur. Mide fıtığının belirtileri arasında öksürük, gaz, göğsün alt kısmında yanma hissi , mide ekşimesi, mide sıvısının ağıza gelmesi gibi şeyler gösterilebilir .
Mide fıtığı hastalığına sahip kişiler yüksek oranda reflü de yaşamaktadırlar. Bunlar hastalarımızı günlük işlerini yaparken alıkoyabilmektedir ve tedavisi gayet basittir. Ameliyat sonrası hastalarımız normal yaşantılarına kısa bir süre içerisinde dönmektedir.
Mide Fıtığı Ne Zaman Ameliyat Edilmelidir?
Mide fıtığı olan hastalarda çoğunlukla durum kötüye gitmiyorsa pek bir belirti vermez ve tedaviye ihtiyaç duyulan bir durum olmaz. Fakat sürekli tekrarlayan mide yanması ve reflü şikayetleri varsa tedaviye ya da ameliyata başvurulur. Mide ekşimesi ve asitli reflüyü tedavi etmek için hastalara asiti bastıracak ilaçlar doktorları tarafından reçeteli bir şekilde yazılır. Bazen göğüs duvarında açılan küçük bir kesiyle birlikte ameliyat yapılma yoluna gidilebilir. Bu ameliyatı geçiren hastalar aynı gün veya ertesi gün taburcu olabilir durumda olurlar.
- Mide tabakasında bulunan asit yemek borusunda hasara neden olur. Eğer bu durum kronikleşirse yemek borusunda kanser oluşumuna sebep olur. Bu durumda ameliyat şarttır.
- Ömür boyu ilaç kullanmak istemeyen hastalar için ameliyat şarttır.
- Eğer fıtık boğulması durumu söz konuysa reflünün şiddetine bakılmaksızın hemen ameliyata alınması gerekir.
- Eğer hasta doğum kontrol hapı, tansiyon ilacı, kemik erimesi ilacı, ağrı kesici gibi ilaçlar kullanıyorsa reflüsü tetiklenir. Bu ilaçları bırakamayan hastalar için ameliyat şarttır.
- Kilo vermekte zorluk çeken, sürekli stres altında olan ve bu durumdan çıkamayan hastalar için ameliyat şarttır.
Mide fıtığı ameliyatı ne kadar sürer?
Mide fıtığı midemizin üst tarafının,karın ve göğüs boşluğunu ayıran,büyük kasın üstüne doğru kasmasıdır.
Yemek borumuz mide ile birleşmeden önce diyaframdaki küçük delikten geçer.Mide fıtığında bu delikler genişler ve midenin bir kısmının göğüs boşluğuna geçmesini kolaylaştırır.
Küçük mide fıtıkları genelde problem teşkil etmezler.Başka bir nedenle inceleme yapılırken rastlantısal olarak fark etmez ise hiçbir şekilde öğrenemezsiniz.Ama büyük mide fıtıklarında yiyecekler ve mide asidi yemek borusuna geri kaçar ve hastanın ciddi şikayetleri ortaya çıkar.
Hastalığın boyutu cerrahi tedavi gereksinimini belirleyici etkendir.Temel olarak göğüs boşluğuna geri kaçan mide bölümünün karına geri alınarak,diyaframdaki açıklığın daraltılması esasına dayanır.Bazı durumlarda fıtığın tekrarlamaması için o bölgeye sentetik yamalar yerleştirilir.Ameliyatlar genelde laparoskopik olarak yapılır.Yaklaşık 1-2 saat kadar sürer.Hastalar genelde 1-2 gün hastanede kalırlar.1 hafta içerisinde normal yaşamlarına dönebilirler.Bu süreçte hastalara sıvıdan katıya doğru geçiş gösteren bir diyet programı verilir.
Kaynak:
https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/hiatal-hernia/diagnosis-treatment/drc-20373385
