Tiroid kanserleri, tüm kanser türleri içinde %1lik kısmı oluşturur. Diğer kanser türlerine göre oldukça az görülür. Endokrin sistemde oluşan kanserler olarak bakıldığında endokrin kanser türleri içerisinde ise en sık görülenleridir.
Çocuklarda yetişkinlere göre daha az görülmektedir. Yetişkinlerde ise 25 yaşından sonra daha çok görülmeye başlanır. Aslında kadınlarda erkeklere nazaran daha çok tiroid nodülü görülmekle birlikte, erkeklerde bulunan nodüllerin kötü huylu kanser hücreleri olması daha sık görülür.
Tiroid nodülleri milimetrik olabildiği gibi boyutları 5-6 cmlere kadar ulaşan çok büyük nodüller de vardır. Nodüller dışarıdan hissedilemeyebilirler. Ultrason ile görüntüleme şarttır. Şunu söylemek gerekir ki, tiroid nodüllerinin %95’i iyi huyludur.
Bu kanser türü belirti vermeden ilerler. Bu nedenle başkaca bir sebepten dolayı takip edilen hastalarda, tesadüf eseri ortaya çıkabilir.
Yazı İçeriği
Tiroid Kanseri Belirtileri
Hastanın boynunda kitle, sesinin kısılması, yutkunma güçlüğü ve hipertiroidi ile ortaya çıkabilir. Tıbbi imkanların gelişmesi ve genişlemesi ile birlikte başlangıç evresindeki tiroid kanserlerinin teşhisi kolaylaşmıştır.
Tiroid nodülleri ultrason ile görüntülenir. Nodül saptanır ve görüntülemeden kötü huylu olabileceği düşünülürse ince iğne aspirasyon biyopsisi yöntemiyle nodülden örnek alınır.
Böylece kanserli hücreler olup olmayabileceği büyük ölçüde ortaya konmuş olur. Biyopsi sonucu alınan örnek kötü huylu olduğuna işaret ederse tedavi aşamasına geçilir. Tiroid kanserinde en etkili yöntem cerrahi yöntemdir.
Tiroid Kanseri Ameliyatı Nasıl Yapılır?
Tiroid kanseri, türüne ve evresine göre tedavi edilir. Tedaviye ise hızla cevap veren türde bir kanserdir. Biyopsi ile tespit edilen kanserli hücreler yani nodüllerin cerrahi yöntemle çıkarılması gerekir. Fakat bu yapılırken nodüller tek başına vücuttan çıkarılmazlar.
Elbette vakaya göre hekim görüşü de değişmekle birlikte genellikle tiroid bezinin tamamı alınır. Aksi takdirde nodüllerin tekrar etme olasılığı oldukça yüksek olabilir. Bu ameliyat endokrin cerrahlar ve ya genel cerrahlar tarafından yapılır. Genel olarak bu ameliyatın iki türde yapılmasından bahsedilebilir:
Total Tiroidektomi: Tiroid bezlerinin özellikle her iki lobunda nodül varsa ve bu nodüllerde kanserli hücreler saptandı ise tiroid bezinin tamamı çıkarılarak bu ameliyat yapılmaktadır. Böylece bu nodüllerin tekrarlama olasılığı da ortadan kalkmış olur. Bazı hekimler tarafından ise tiroid bezinin bir kısmının çıkarılması yeterli görülmektedir.
Hasta için en doğru yöntem hekim ile birlikte belirlenebilir. Total tiroidektomi ameliyatı ile hastanın tiroid bezinin tamamı alındığından hasta ömür boyu ağız yoluyla tiroid hormonu almak durumunda kalmaktadır.
Bu ameliyat yaklaşık 2-3 saat sürmekte ve hastalara bir ya da iki gece yatış verilmektedir. Genelde ertesi gün taburcu edilirler. Ameliyattan sonraki 6.saat civarında hekime danışarak yemek yemeye başlanabilmektedir.
Lobektomi: Tiroid bezinin bir lobunda kanser hücreli yani kötü huylu nodüller bulunup da diğer lobunda hiç nodül bulunmayabilir. Bu durumda hekim görüşü ile birlikte lobektomi de tercih edilebilir.
Hastanın tiroid bezinin yalnızca kanserli hücre bulundurduğu lobu alınır ve kalan kısım bırakılır. Bu yöntemde tiroid bezinin tamamı alınmadığı için hastalar tiroid hormon ilacı kullanmaktan kurtulabilirler.
Her iki ameliyat sonrasında çıkarılan kısım üzerinde patolojik inceleme yapılır. Elde edilen bulgu ve çıkan rapor sonuçlarına göre hastaya radyoaktif iyot tedavi uygulanma ihtimali üzerinde konuşulur.
Tiroid Kanseri Ameliyatının Riskleri Nelerdir?
Ameliyat edilen bölge ses sinirlerinin de bulunduğu bölge olduğundan, ses sinirlerinin zarar görerek ses kısıklığı yaşanması gibi bir komplikasyon ihtimali varsa da oldukça düşüktür.
Modern tıp ile birlikte ses sinirlerine zarar gelmemesi için gerekli bir cihaz ile birlikte çalışılarak bu ameliyat yapılmakta ve böylece ses sinirlerinin zarar görmesi önlenmektedir.
Bir diğer oluşabilecek komplikasyon ise paratinoit bezlerin zarar görmesi ihtimalidir. Bu bezler vücutta kalsiyum dengesini ayarlarlar ve zarar görmesi ihtimalinde vücutta kalsiyum düşüklüğü yaşanabilir.
Bu düşüklük; el, ayak ve yüzde uyuşmalara sebebiyet verebilir. Geçici ya da devamlı kalsiyum takviyesi almayı gerektirebilir. Elbette bu ihtimal %1-3 oranında olup son derece düşüktür. İyi bir cerrah ve ekip ile bu ihtimaller daha da düşecektir.
Tiroid Kanseri Ameliyatından Sonra Dikkat Edilmesi Gerekenler Nelerdir?
Ameliyattan sonra iyileşme süreci 10 gün kadar sürebilir. Ameliyat sonrasında hasta hekim kontrolünde takip edilmeye devam edilir. Genelde ilk takipler cerrahla birlikte ve daha sonra endokrinolog ile birlikte olur.
Bu takipler öncelikle ve genellikle ayda birdir. Tiroid bezi alınan hastaya bezin tamamı alınıp alınmadığı durumuna göre değişmekle birlikte ağız yoluyla alınan tiroid hormon ilaçları reçete edilebilir. Bu hormonun takipleri de düzenli tahlillerle birlikte yapılır.
Tiroid hormonunun yanında serbest T4 hormonu denilen ve tiroidi uyaran hormonun seviyesine de bakılmalıdır. Hatta kalsiyum seviyesinin de düzenli kontrolünde fayda vardır. Vücutta kalsiyum emilimini arttırmak amacıyla D vitamini hekim tarafından önerilebilir.
Ameliyat sonrasında hekim kontrollerini aksatmamak ve hekim tavsiyelerime uymak süreci büyük ölçüde kolaylaştıracaktır.
Tiroid Kanseri Ameliyatı Nasıl Yapılır?
Tiroid kanseri ameliyatı yani tiroidektomi yöntemi tiroid bezinin alınması işlemidir. Kansere yakalanmış tiroid bezinin ya tamamını ya da bir kısmını çıkarmak için boyuna açılan ufak bir kesiden sonra ( 2-3 cm kadar ) sorunsuz şekilde alınmasıdır.
Tiroid kanseri insan vücudunda boyunda yer edinen tiroid bezinin üzerinde kanserli hücreler oluşmasıdır. Tiroid kanserinin kötü yanlarından birisi belirti vermeden ortaya çıkması ve ilerlemesidir.
Erkek hastalarda kadınlara oranla daha az görülür. Hastalar ameliyat sonrası kısa süre içerisinde eski yaşantılarına devam edebilirler.
Tiroid kanserinin iki tür ameliyatı vardır;
- Tiredioktemi: Hastadan hastaya ve kanserin yayılışına göre farklılık göstermekle beraber kanserli tiroid bezinin ya tamamının , ya da bir kısmının boyunda açılan ufak bir kesiyle alınmasıdır.
- Lobektomi: Tiroid lobektomi adı verilen yöntem ufak yapılı tiroid bezinin dış kısmına yayılmayan papiller veya foliküler bu hastalığın tedavisinde kullanılan yöntemlerden ikincisidir. Tiroid kanserinin teşhisi için ise , biyopsi kesin tanıda yardımcı olamadıysa bu yönteme başvurulur. Tiroid ameliyatları enfeksiyon ve kanama riskleri taşıyan ameliyat türlerindendir.
Tiroid Kanseri Ameliyatı
Tiroid bezinin bazı yapısal ve fonksiyonel problemlerini tedavi etmek için tiroid bezini çıkarmak için tiroid cerrahisi gereklidir.
Açık tiroid cerrahisi için;
Operasyon hastanın genel anestezisi ile başlayacaktır. Primer operasyonlar başladığında boyun ön bölgesinde yaklaşık 4-7 cm’lik bir kesi yapılır. Daha sonra cilt altındaki ince kaslar açılır ve tiroid bezine ulaşır.
Tiroid bezinin iki kelebek kanadı vardır. Bu nedenle hastalığın derecesine göre bir kısmı veya tamamı soluk borusundan dışarı çıkar. Bu süreç tiroid bezinin arkasında bulunur.
Üst laringeal sinir (vokal kord) korunmalıdır. Yine tiroid bezinin arkasında paratiroid bezinin bulunduğu bölgenin korunması gerekir.Hasta 1-2 gün içinde hastaneden taburcu olsa bile tam iyileşme 1 haftayı bulacaktır. Genel olarak çalışma süresi 3-4 saat gözlemlenmiştir.
Kapalı tiroid cerrahisi;
Daha çok iz bırakmayan tiroid cerrahisi olarak bilinir. TOETVA, görünür iz bırakmadan yapılan bir cerrahi işlemdir. Endoskopik olarak kamera ve cerrahi aletler kullanılarak ağzın iç kısmında, alt dudakta küçük bir kesi yapılarak gerçekleştirilir.
Tiroid Ameliyatı Riskli Mi?
Tiroid ameliyatlarında iki temel risk vardır. Birincisi ses tellerinde ki sinirlerin zarar görmesi riski, ikinci durum ise tiroid bezin de bulunan paratiroidlerin zarar görmesi durumudur. Bu riskleri en aza indirmek için cerrahi müdahalelerde belli teknikler kullanmaktadır.
Oluşumların çalışması ve işlevselliğini ameliyat sırası ve sonrasında da izleyebilecek yöntemler kullanılmaktadır. Dünyada bu risklerin görülme olasılığı %1 civarında geçici olarak gözlemlenmektedir. Kalıcı olarak bazı risklerde bulunmaktadır. Kalıcı olarak binde bir oranında zedelenme vakaları görülmektedir.
Ses tellerinin zarar görmesi, paratiroidin zarar görmesi, ses felci, kalsiyum dengelerinde bozulmalar gibi bozulmalar meydana gelebilir. Bu tarz risklerin dünya çapında görülme sıklığı ise %1 ile %4 arasındadır.
Kaynak:
https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/thyroid-cancer/diagnosis-treatment/drc-20354167
